Reedukacja.pl
II Kongres "Edukacja Równych Szans 2016" - obszerna relacja serwisu Reedukacja.pl
Autor: Redakcja Reedukacja.pl

W dniach 30 i 31 maja 2016 r. odbył się w warszawskim hotelu Boss II Kongres Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej "Edukacja Równych Szans" (Kongres ERS). Organizatorem była firma doradztwa dla sektora edukacji PCG Edukacja. Wydarzenie zostało objęte patronem medialnym przez internetowy serwis pedagogiczny Reedukacja.pl.

ERS


Patronat nad wydarzeniem objęły m.in. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty (OSKKO), Polskie Towarzystwo Dysleksji (PTD) oraz Instytut Badań Edukacyjnych (IBE).

Patronat medialny:
Logo_Reedukacja.pl


Redakcja internetowego serwisu pedagogicznego Reedukacja.pl zorganizowała konkurs, dzięki któremu możliwe było ufundowanie bezpłatnego zaproszenia na II Kongres Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej "Edukacja Równych Szans". Laureatką naszego konkursu została Pani Katarzyna Kałamajska-Liszcz z Torunia, która aktywnie uczestniczyła w tym wydarzeniu.

Poniżej prezentujemy obszerną relację z przebiegu dwudniowego II Kongresu "Edukacja Równych Szans"  oraz GALERIĘ ZDJĘĆ.

Wydarzenie ERS cechowało dążenie do otwartego myślenia w obszarze szeroko pojętej edukacji, w tym chęć wprowadzenia mądrych zmian i dzielenia się zdobytymi doświadczeniami. Wydarzenie było próbą stworzenia odpowiednich warunków wszystkim podmiotom systemu pomocy psychologiczno-pedagogicznej do promowania dobrych praktyk w zakresie ich wzajemnej współpracy zorientowanej na zaspokajanie indywidualnych potrzeb uczniów.

Dwudniowy Kongres zgromadził ponad 100 gości, m.in. przedstawicieli samorządów lokalnych, poradni psychologiczno-pedagogicznych, dyrektorów i pracowników szkół, ośrodków doskonalenia nauczycieli oraz organizacji pozarządowych. Zgodnie z założeniem Kongresu podczas obu dni toczyły się inspirujące rozmowy nt. sprawdzonych rozwiązań w zakresie organizacji systemów pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Zaprezentowano przykłady współpracy i partnerstwa wszelkich instytucji działających na rzecz udzielania uczniom wsparcia adekwatnego do ich potrzeb rozwojowych na wszystkich etapach edukacyjnych.


Dzień 1 /30.05.2016 r./

Uczestników Kongresu powitał Mariusz Wypych z PCG Edukacja, który moderował sesję plenarną. Przedstawił założenia Kongresu oraz podziękował gościom, współorganizatorom oraz partnerom merytorycznym za udział w wydarzeniu. Następnie głos zabrała Małgorzata Dzimińska – Dyrektor polskiego biura PCG, która w krótkim wystąpieniu przedstawiła historię firmy PCG, jej kilkuletnie doświadczenie na rynku Polskim oraz główny cel konferencji, który stanowi promowanie sprawdzonych rozwiązań w zakresie organizacji zintegrowanych systemów pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Sesję wykładów rozpoczął dr hab. Jacek Pyżalski, prof. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z wystąpieniem pt. „Przeciwdziałanie przemocy rówieśniczej wobec uczniów ze SPE”. Punktem wyjścia do rozważań stanowiły postawione na wstępie pytania:
  1. Co może dziecko, nastolatek zrobić złego swojemu rówieśnikowi? Różne są tutaj odpowiedzi na to pytanie w zależności kogo pytano: nauczycieli, małe dzieci, nastolatki.
  2. Czy jest jakaś specjalna forma przemocy wobec dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?
  3. Czy potrzebne są specjalne metody reagowania na przemoc wobec dzieci z SPE?
Prelegent wskazał przede wszystkim na problem z przemocą relacyjną. Wyróżnił przy tym cztery rodzaje przemocy: werbalną, fizyczną, cyberprzemoc i przemoc relacyjną, którą zdefiniował jako przemoc związaną z wykluczeniem z grupy rówieśniczej i traktowaniem dziecka „jak powietrze”, przy czym zaznaczył, że tej odmianie przemocy powinno poświęcić się o wiele więcej uwagi ze strony specjalistów i osób związanych z pomocą dzieciom. Prelegent przyznał ponadto, że „bardzo trudno jest zadziałać w przypadku przemocy relacyjnej, ponieważ w jej przypadku chcemy żeby ktoś coś zaczął, a nie przestał”. W przypadku przemocy polegającej „tylko” na wykluczeniu problemem jest jej rozpoznanie, natomiast kolejnym, logicznym etapem powinna być odpowiedź na pytanie „co z nią zrobić i w jaki sposób należy na nią zareagować?

Dr Pyżalski podkreślał, że formy agresji są połączone. Agresja wobec jakiejś osoby najczęściej przejawia się w wielu formach. Wskazał przy tym, że tylko w 5 proc. przypadków ktoś dokonuje agresji jedynie w cyberprzestrzeni. W większości różne formy agresji pojawiają się łącznie.
Obszerną część swojej prelekcji dr Pyżalski przeznaczył na omówienie zjawiska bullyingu (aktu agresywnego, zamierzonego zachowania, które jest podejmowane w sposób powtarzalny, przez dłuższy czas, przez jednostkę lub grupę osób wobec ofiary, która nie jest w stanie się skutecznie bronić. przyp. red.). Dr Pyżalski wymienił trzy aspekty bullyingu:
  1. powtarzalność przemocy nawet drobnej, ale ciągłej wobec jednej osoby staje się coraz bardziej dokuczliwa;
  2. nierównowaga sił - ktoś silniejszy wobec słabszych;
  3. intencjonalność - krótkie i długoterminowe konsekwencje dla ofiar, ale też i sprawców, a także świadków.
W odniesieniu do trzeciego pytania postawionego na samym początku wykładu prelegent wskazał, że najpierw należy odpowiedzieć na pytanie: Czy dzieci ze SPE są częściej ofiarami?
Na wstępie dr Pyżalski zaznaczył, że niewiele jest na ten temat wyników badań. Dodał jednak, że mówi się o dwu lub trzy krotnie wyższym ryzyku stania się ofiarą przez ucznia ze SPE. Szczególnie narażona na bycie ofiarą jest grupa dzieci z upośledzeniem umysłowym - te dzieci są często sprawcami, ale także sprawco-ofiarami.
W dalszej części wystąpienia prelegent podał kilka rozwiązań uniwersalnych, jak również specyficznych dla dzieci ze SPE, związanych ze sposobami reagowania na przemoc:
  1. Rozwiązania uniwersalne dla wszystkich dzieci:
  • w przypadku nowej klasy – należy zacząć procesy przed pojawieniem się bullyingu, a nie zastanawiać się jak reagować gdy przemoc już wystąpi,
  • regularne i losowe przesadzanie uczniów,
  • losowe wybieranie dzieci do zajęć grupowych i częsta zmiana składu tych grup,
  • wyznaczenie opiekuna (wobec nowego ucznia w klasie należy prosić pozostałe dzieci o pomoc i wsparcie; na opiekuna prosimy dziecko, które jest lubiane w klasie)
2. Rozwiązania specyficzne dla dzieci ze SPE:
  • ciągłe uświadamianie nauczycieli i innych pracowników szkoły,
  • edukacja uczniów typowo rozwijających się nt. specjalnych potrzeb/reakcji na zachowania rówieśników ze SPE,
  • odpowiednia praca z ofiarami, uwzględniająca specyfikę i możliwości dzieci ze SPE,
  • wzmacnianie pozycji w grupie ucznia ze SPE dotkniętego przemocą w klasie.

Kolejną prelekcję pt. „Uczeń z niepełnosprawnościami w systemie pomocy psychologiczno-pedagogicznej – perspektywa niezależnej dorosłości. Przykłady z USA.” wygłosiła Dorota Żyro, wicedyrektorka Ośrodka Rozwoju Edukacji.
Pani Dorota Żyro w swoim wystąpieniu podkreśliła, jak ważnym zadaniem jest budowanie relacji  w szkole oraz jak w związku z tym zmienia się rola nauczyciela. Jej zdaniem dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wchodzą do szkoły szczególnie po to, żeby się spotkać z kolegami, potrzebują relacji. Bardzo często dzieci z niepełnosprawnościami wychowują się w modelu matka + dziecko - stąd niezwykle istotna jest rola szkoły w budowaniu relacji rówieśniczej. Prelegentka uwydatniła ten fakt mówiąc: ”Zachęcam do myślenia o szkole gdzie budowane są relacje, budowana jest wartość osoby.” Następnie przedstawiła cele działań Ośrodka Rozwoju Edukacji, do których należą m.in.:
  1. upowszechnienie modelu społecznego w podejściu do edukacji dzieci ze SPE. Dopiero w następnej kolejności nacisk kładziony powinien być na model dydaktyczny,
  2. przygotowanie środowiska szkolnego do przyjęcia uczniów ze SPE i wspomagania ich rozwoju w tym najmniej ograniczającym środowisku,
  3. rozwój edukacji równych szans nie polegającej na takich samych wymaganiach i oczekiwaniu tych samych wyników od uczniów z SPE,
  4. budowanie współpracy między rodzicami, nauczycielami i uczniami w lokalnym środowisku.

Prelegentka omówiła cechy modelu społecznego w podejściu do edukacji dzieci ze SPE:
  • edukacja w największym stopniu decyduje o procesach rozwoju jednostki i społeczeństwa,
  • człowiek jest wartością samą w sobie, podejście indywidualne stawiane jest na pierwszym miejscu, kluczowe jest rozumienie różnorodności,
  • całościowe spojrzenie na ucznia,
  • wsparcie dostępne dla wszystkich uczniów w miejscu ich edukacji,
  • wsparcie dla nauczycieli dostępne jest w miejscu ich pracy,
  • różnorodność i bogactwo oferty edukacyjnej ma sprzyjać indywidualizacji pracy,
  • dbałość o relacje międzyludzkie, wspomagające proces uczenia się i ogólny rozwój dziecka.
W dalszej części omówiła tzw. „Plan przejścia” z edukacji do dorosłości. Chodzi w nim - jak wskazała Żyro - o usamodzielnianie się osób z niepełnosprawnościami na miarę ich możliwości oraz podejmowanie pracy. Jej zdaniem ważnym zadaniem na najbliższy czas jest także dostosowanie prawa oświatowego w taki sposób, aby nauczyciele otrzymali autonomię w decydowaniu o tym, co dziecko ze SPE ma poznawać, jakie kompetencje ma nabywać, a nie - jak miało to miejsce do tej pory - dostosowywali wymagania do odgórnie narzuconej podstawy programowej.

W toku wykładu p. Żyro wykazała, jak istotnym elementem w nowym modelu edukacji jest dobra diagnoza, a także badanie kompetencji umiejętności i zainteresowań uczniów. Dane z diagnozy i historia edukacyjna mogą być zbierane w portfolio ucznia, dzięki temu w tej nowej koncepcji to właśnie uczeń postawiony jest w centrum oddziaływań. W całym tym procesie uczestniczyć i ściśle ze sobą współpracować powinni:
  • terapeuci i inni specjaliści,
  • specjalista integracji ze środowiskiem,
  • uczeń, rodzina, nauczyciele.
Wykład zwieńczył opis funkcjonowania systemu pomocy psychologiczno-pedagogicznej na przykładzie dwóch uczniów z USA.


Kolejnym prelegentem był dr hab. Roman Dolata, prof. nadz. Uniwersytetu Warszawskiego (Instytut Badań Edukacyjnych), który wystąpił z wykładem pt.: Nierówności edukacyjne – aspekty, nasilenie i szkolne strategie przeciwdziałania.
Roman Dolata rozpoczął swoje wystąpienie od stwierdzenia, że zadaniem szkoły powinna być spójność społeczna. Następnie przedstawił przyczyny nierówności edukacyjnych oraz wskazał, co je determinuje.
Aspekty nierówności edukacyjnych:
  • wykluczenie: ilu uczniów opuszcza szkoły z minimalnym poziomem kompetencji intelektualnych potrzebnych do współtworzenia wspólnoty społecznej, politycznej i gospodarczej oraz udanego życia prywatnego?
  • determinacja statusowa: na ile osiągnięcia szkolne są wyznaczane przez pochodzenie społeczne ucznia?
  • zróżnicowanie systemów szkół: czy system szkolny daje wszystkim uczniom równe szanse na dobre wykształcenie?
Mówca przedstawił szereg danych statystycznych ukazujących poziom nierówności edukacyjnych w Polsce na tle innych krajów Unii Europejskiej (aspekt wykluczenia) oraz wyniki badań szkolnych uwarunkowań efektywności kształcenia (aspekt determinacji statusowej) uczniów szkół podstawowych i gimnazjów; konkluzją tych badań jest fakt utrzymującej się determinacji statusowej osiągnięć szkolnych. Przeprowadzone badania potwierdziły fakt oddziaływania statusu społecznego rodziny ucznia na osiągnięcia w szkole podstawowej, jak i na poziomie gimnazjum.
Następnie prelegent zaprezentował instytucjonalne strategie zmniejszania nierówności edukacyjnych, wyróżniając 5 kierunków działań:
  • programy kierowane do wszystkich szkół,
  • działania adresowane do szkół pracujących w trudnych środowiskach społecznych,
  • interwencje ukierunkowane na grupy uczniów zagrożonych niskimi osiągnięciami,
  • zmiany strukturalne dotyczące organizacji systemu oświaty,
  • działania „pozaszkolne” skierowane do lokalnych wspólnot i rodzin.
Na zakończenie wykładu zostało postawione pytanie: „jak powstają nierówności edukacyjne i jak je w związku z tym minimalizować?”. Do głównych czynników zalicza się m.in.:
  • genetyczny przekaz zróżnicowanych dyspozycji poznawczych bazujący na koncepcji Roberta Plomina: koncentracja na tym, czego można nauczyć wszystkich i silne ukierunkowanie kształcenia na indywidualnych dyspozycjach i zainteresowaniach,
  • ilość i jakość bodźców rozwojowych w środowisku rodzinnym: programy kompensacyjne typu Head Start, czy Sure Start,
  • kapitał ekonomiczny rodziny ucznia: realna bezpłatność edukacji, przeciwdziałanie korepetycjom, kontrola sektora prywatnego, programy stypendialne,
  • kapitał kulturowy rodziny ucznia: uniezależnienie procesu nauczania-uczenia się od wsparcia środowiska rodzinnego, 
  • kapitał społeczny rodziny ucznia: organizowanie wsparcia koleżeńskiego i rodzicielskiego,
  • selekcja i autoselekcja uczniów na progach szkolnych: opóźnianie wieku pierwszego progu selekcyjnego, rezygnacja z rynkowych mechanizmów w oświacie publicznej,
  • selekcja i autoselekcja nauczycieli: wspieranie szkół i nauczycieli pracujących w środowiskach edukacyjnego ryzyka,
  • segregacje społeczne w szkole: niesegregujące dzielenie uczniów na oddziały klasowe, unikanie praktyk stygmatyzujących,
  • powstawanie antyszkolnych subkultur i tożsamości: budowanie identyfikacji ze szkołą.
Ostatni wykład pierwszego dnia Kongresu wygłosił Mariusz Wypych z PCG Edukacja nt.: „Jak pozyskać środki unijne na rozwój edukacji?”. Wykład stanowił kompendium wiedzy dla osób zainteresowanych pozyskaniem funduszy unijnych. Podczas prezentacji omówione zostały zarówno kwestie proceduralne związane z pozyskaniem dofinansowania, jak i przedstawione możliwości działań projektowych dotyczących kształcenia ogólnego, ze szczególnym uwzględnieniem procesu indywidualizacji nauczania i wspierania uczniów ze SPE.

Pan Mariusz Wypych omówił "Perspektywę budżetową na lata 2014-2020", która zakłada środki do wykorzystania w wysokości czterech miliardów euro. Wyróżnił przy tym cztery obszary dofinansowania:
  1. obszar edukacji przedszkolnej,
  2. kształcenie zawodowe,
  3. wsparcie dla szkolnictwa wyższego,
  4. kształcenie osób dorosłych.
Istnieją dwa poziomy dysponowania powyższymi środkami:
  1. poziom centralny na poziomie kraju, program operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój (POWER),
  2. poziom regionalny - tzw. Regionalne Programy Operacyjne (RPO).
Kryteria wyboru projektów:
  1. bezwarunkowe - inaczej zwane kryteriami dostępu,
  2. trwałość interwencji - konieczność zadeklarowania,
  3. dodatkowość wsparcia,
  4. skierowanie projektu do odpowiednich szkół lub placówek systemu oświaty.
Kryteria premiujące:
  1. skierowanie projektu do Szkół Integracyjnych i specjalnych oraz uczniów i nauczycieli,
  2. doskonalenie umiejętności i kompetencje nauczycieli.
Nowością w nowej perspektywie środków unijnych jest położenie nacisku na diagnozowanie potrzeby szkół, składające się z 3 etapów:
  1. przygotowanie diagnozy,
  2. zatwierdzenie przez organ prowadzący,
  3. złożenie wniosku aplikacyjnego.
O czym warto pamiętać:
  • wkład własny
  • harmonogram konkursów,
  • wytyczne dotyczące kwalifikowalności wydatków,
  • kompetencje a kwalifikacje,
  • trafność planowanej interwencji.
Wykład zakończyło przedstawienie działań projektowych z zakresu indywidualizacji pracy z uczniem ze SPE oraz zaprezentowanie oferty firmy PCG Polska w zakresie doradztwa, a także przygotowywania, wdrażania i zarządzania projektami.


Po wykładach uczestnicy mieli możliwość wzięcia udziału w sesji networkingowej i odbyć bezpośrednie konsultacje z ekspertami w dziewięciu obszarach tematycznych(poniżej w kolejności: nazwa obszaru tematycznego, prowadzący):
  • Edukacja włączającaZofia Lisiecka (Fundacja Edukacyjna ODiTK)
  • PPP – konsultacje praktyczne, sytuacje problemowe, modele lokalnej współpracyDorota Żyro (ORE) i Ewa Rogalska (PCG Edukacja)
  • Fundusze UE dla edukacjiMariusz Wypych (PCG Edukacja)
  • Zrozumieć Zespół AspergeraGrzegorz Zajączkowski (IBE)
  • W rytmie potrzeb uczniaAneta Madziara i Teresa Dąbrowska (ŁCDNiKP)
  • TIK i innowacje w edukacjiAnna Grzegory (Superbelfrzy RP, Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Logofigle)
  • Nowoczesne narzędzia do indywidualizacji kształceniaStanisław Zawadzki (PCG Edukacja) i Jakub Rzadkiewicz (Librus)
  • Pokolenie YAnna Brzosko (Akademia Leona Koźmińskiego)
  • Pedagogika twórczości w szkoleAleksandra Chmielińska i Monika Modrzejewska-Świgulska (UŁ)

Wieczór zakończył się uroczystą kolacją w staropolskim klimacie, przy akompaniamencie duetu muzycznego Meg Loyd.




Dzień 2 /31.05.2016 r./

W drugim dniu odbyły się seminaria zrealizowane w ramach dwóch bloków, tj.:

1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna wokół ucznia
  • Edukacja włączająca – efekty masowych działań, wzory dobrych praktyk,
    Zofia Lisiecka, Fundacja Edukacyjna ODiTK
  • Dojrzałość szkolna rodzica a samodzielność ucznia
    Aneta Madziara, ŁCDNiKP
  • Skuteczność systemu PPP - Panel dyskusyjny z osobami ze SPE
    Moderatorzy: Dorota Żyro, ORE i Zofia Lisiecka, ODiTK
  • Innowacyjne programy zajęć pozalekcyjnych rozwijających kompetencje kluczowe u uczniów ze SPE
    prof. zw. dr hab. Arkadiusz Letkiewicz i Anna Jarzewska, IBS
2. Narzędziownia - wyzwania, rozwiązania i nowe możliwości w szkołach oraz elementy warsztatu pracy PPP wokół ucznia
  • Pokolenie Y a indywidualne potrzeby każdego ucznia,
    Anna Brzosko, Instytut Talentów
  • Wykorzystanie TIK w uczeniu komunikowania się małych dzieci
    Anna Grzegory, Superbelfrzy RP
  • Od czego zależy sukces dziecka? Program Stymulowania Rozwoju Funkcji Wykonawczych dla dzieci w wieku przedszkolnym.
    Beata Wacławowicz, Publiczne Przedszkole Integracyjne „Promyk Słońca”
  • Nowoczesne narzędzia do wspierania indywidualizacji nauczania
    Stanisław Zawadzki, PCG Edukacja
  • Test uzdolnień wielorakich do rozpoznawania potencjału twórczego dzieci i młodzieży
    Izabella Lutze, ORE
  • Kontraktowanie jako narzędzie lidera do projektowania zmiany w pracy szkoły
    Aleksandra Chmielińska, Monika Modrzejewska-Świgulska

Blok 1: Pomoc psychologiczno-pedagogiczna wokół ucznia

Pierwszy z bloków koncentrował się tematycznie na szeroko rozumianych aspektach modelowania, planowania i organizowania systemu pomocy psychologiczno-pedagogicznej z uwzględnieniem partnerstwa wszystkich interesariuszy. Prelegenci podczas poszczególnych prelekcji poruszyli m.in następujące zagadnienia:

Edukacja włączająca (EW) – efekty masowych działań, wzory dobrych praktyk.
Na wstępie omówiono skalę zjawiska w latach 2014-2015 na przykładzie danych statystycznych GUS, a także bariery w realizacji EW (przede wszystkim architektoniczne, organizacyjne, prawne, finansowe, wynikające z postaw nauczycieli i ich braków kompetencyjnych oraz błędnej postawy rodziców i uczniów wobec niepełnosprawności), a także wyzwania związane z badaniem EW związane m.in z: złożonością zjawiska EW, wielością możliwych uwarunkowań jej powodzenia, wielością form realizacji EW,  trudnościami z doborem wskaźników pomiaru efektywności EW, trudnościami z rzetelną oceną relacji w klasie. Na koniec tego bloku omówiono dobre praktyki na przykładzie programów rozwojowych dla szkół oraz nietypowych modeli pracy z uczniami ze SPE.

Dojrzałość szkolna rodzica a samodzielność ucznia.
Na wstępie przedstawiono kilka definicji tego pojęcia, a także problemy pojawiające się wraz z osiąganiem przez uczniów kolejnych etapów rozwoju, zarówno ze strony rodziców, jak i nauczycieli (nadopiekuńczy, bezradni, zagubieni, roszczeniowi, unikający współpracy i niezaangażowani etc.). Następnie omówiony został aspekt dojrzałości rodziców (opis rodzica dojrzałego emocjonalnie) i przełożenie tego faktu na społeczną dojrzałość najpierw rodzica, a w konsekwencji także samego dziecka. Poruszony został także problem ustalania granic i ich funkcjonowanie: prawidłowe - w systemie nienaruszonym i nieprawidłowe - w systemie uszkodzonym. Panel zakończył opis i dyskusja nad dekalogiem rodzica (opartym na opracowaniu Dorothy Law Nolte).

Skuteczność systemu PPP - panel dyskusyjny z osobami ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi.
Blok ten stanowił dyskusję nt. systemu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, moderowaną przez Dorotę Żyro (ORE) i Zofię Lisiecką (ODiTK). Panelistami były wysokofunkcjonalne osoby niepełnosprawne (osoba z Zespołem Aspergera, osoba niewidoma, osoba z cukrzycą) oraz osoba wychowująca niepełnosprawne dzieci. Paneliści przedstawili swoją nieprostą drogę edukacyjną, zarysowując tym samym problemy pomocy pscyhologiczno-pedagogicznej.  W dyskusji aktywny udział wzięli goście Kongresu zgromadzeni w sali. Osoby uczestniczące w tym bloku tematycznym cechowała duża różnorodność poglądów, których wymiana kończyła poszczególne prezentacje.

Innowacyjne programy zajęć pozalekcyjnych rozwijających kompetencje kluczowe u uczniów ze SPE.
Blok ten stanowił prezentację programu wdrożonego w szkołach w północnej Polsce, którego celem było podniesienie poziomu edukacji poprzez wsparcie nauczycieli i uczniów w zakresie Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych. Na program składało się 30 gotowych scenariuszy zajęć (częstotliwość: 1 x 60 min. w tygodniu) w 5 blokach tematycznych (dla szkół podstawowych i gimnazjów). Program ten wspierał u uczniów rozwój następujących kompetencji:
  • uczenia się
  • inicjatywności i przedsiębiorczości
  • współpracy zespołowej
  • kreatywności
  • zarządzania emocjami

Blok 2: Narzędziownia

Tematyka drugiego z bloków koncentrowała się na przedstawieniu praktycznych rozwiązań i nowych możliwości w szkołach oraz elementów warsztatu pracy nauczycieli.

Blok rozpoczęła prezentacja pt. Pokolenie Y a indywidualne potrzeby każdego ucznia. Na wstępie omówione zostały podstawowe potrzeby człowieka i ich przełożenie na motywację oraz ustalanie i osiąganie celów. Rozwinięciem tych zagadnień stanowił opis kluczowych kompetencji przyszłości, do których zaliczono m.in.:
  • adekwatne poczucie własnej wartości,
  • świadomość swoich talentów i mocnych stron,
  • samoświadomość,
  • umiejętność budowania dobrych i długotrwałych relacji,
  • umiejętność adaptacji do zmiany,
  • świadomość procesu uczenia się i oduczania.
Głównym zagadnieniem omówionym podczas tej sesji było pokolenie Y, które zdefiniowane zostało jako pierwsze pokolenie wychowane w czasach pokoju, dorastające globalnie, w dobrobycie, z tendencją do dominacji prawej półkuli. Przedstawiono zalety pokolenia Y (m.in.: kreatywność, selekcjonowanie informacji, dobra wyobraźnia przestrzenna, poczucie własnej wartości, łatwość rozwiązywania problemów seryjnych) oraz jego wady (m.in.: powierzchowne przyswajanie wiedzy, roszczeniowe nastawienie, brak umiejętności podejmowania decyzji). Podsumowanie sesji stanowiło odpowiedź na pytanie o dalszą przyszłość pokolenia Y, a także szanse i zagrożenia płynące z rozwoju tej grupy społecznej.

Drugim tematem zaprezentowanym w tym bloku było Wykorzystanie TIK w uczeniu komunikowania się małych dzieci.
Na wstępie omówiona została definicja TIK (technologie informacyjno-komunikacyjne) oraz rola, jaką spełniają obecnie i mogą spełniać w przyszłości w przestrzeni szkolnej. Zaprezentowano także przykłady wykorzystania TIK na zajęciach uczniów w młodszym wieku szkolnym (celem wprowadzanie technologii TIK jest tzw. „odkrzesłowienie” uczniów, zmiana ich rodzaju aktywności, nauka współpracy w grupie oraz złamanie schematów myślenia). Podstawę TIK stanowią zabawy edukacyjne realizowane za pomocą różnych technologii informatycznych. Celem jest zastąpienie nudnych kserokopii kreatywnymi zabawami edukacyjnymi. Drugą część sesji stanowił warsztat pt. „Od czego zależy sukces dziecka? Program Stymulowania Rozwoju Funkcji Wykonawczych dla dzieci w wieku przedszkolnym.” Na wstępie omówiono definicję funkcji wykonawczych i ich wpływ na aspekty myślenia oraz przedstawiono aktualny stan wiedzy na ten temat reprezentowany przez  specjalistów neuropsychologii klinicznej. Rozwinięciem tematu stanowił opis składni funkcji wychowawczych i stymulowania ich rozwoju. Na zakończenie podane zostały wartości terapeutyczne programu (podtrzymanie naturalnej ciekawości oraz wsparcie rozwoju kompetencji społecznych).

Następnie odbył się blok prezentujący Nowoczesne narzędzia do wspierania indywidualizacji nauczania. Na wstępie omówione zostały wyzwania stojące przed nauczycielami chcącymi wykorzystywać nowoczesne narzędzia w edukacji indywidualnej. Główne problemy stanowią:
  • brak odpowiedniej wiedzy nt. organizacji procesu,
  • brak przygotowania do pracy z uczniami ze SPE,
  • trudności z kompletnością dokumentacji i przestrzeganiem przepisów o ochronie danych osobowych.
Ważnym aspektem pomagającym w rozwiązaniu powyższych problemów jest określenie odpowiedzialności. W dalszej części prezentacji omówiono ponadto aspekty związane z elektronicznym obiegiem dokumentacji oraz procesy pracy w systemie EdPlan.
Uzupełnieniem tego bloku była prezentacja Testu uzdolnień wielorakich do rozpoznawania potencjału twórczego dzieci i młodzieży. Test ten przygotowany został przez Ośrodek Rozwoju Edukacji i ma na celu diagnozę dziecka pod kątem wczesnego określenia jego potencjału, szerokie ujęcie diagnozowanych zdolności oraz  ich wielowymiarowy i wystandaryzowany pomiar. Podczas prezentacji pokazano strukturę narzędzia, a także omówiono sam test na podstawie przykładowych zadań.

Ostatni panel stanowiła prezentacja pt.: „Kontraktowanie jako narzędzie lidera do projektowania zmiany w pracy szkoły.” Na wstępie przedstawione zostały wyniki badań wykonanych przez prelegentki w celu uzasadnienia prezentowanego modelu pracy. Wybrane szkoły zostały poddane diagnozie w czterech obszarach:
  • zasobów,
  • spraw do wyeliminowania,
  • motywatorów,
  • obaw.
Podsumowaniem diagnozy stanowiły wnioski dotyczące spraw do wyeliminowania (w zakresie zespołu pedagogicznego i jakości pracy) oraz określenie przywództwa w szkole. Główny problem zdiagnozowany poprzez badania polegał na braku dobrej komunikacji i właściwego stylu zarządzania zespołem ze strony lidera. Następnie zaprezentowane zostało pojęcie kontraktowania, zdefiniowane jako proces otwierający procesy zmiany w systemie (szkolnym), którego celem jest odwoływanie się do współodpowiedzialności obu stron za przebieg i efekty współpracy na trzech poziomach: proceduralnym, profesjonalnym oraz psychologicznym.

Po przerwie odbyło się podsumowanie II Kongresu ERS. Zrelacjonowano także oba bloki seminaryjne, za co odpowiedzialne były: Zofia Lisiecka i Anna Grzegory. Podsumowanie prowadziła Ewa Rogalska z Public Consulting Group, która podziękowała uczestnikom z nadzieją, że Kongres był praktyczną formą doskonalenia, a także dodał energii i inspiracji do dalszej pracy. Wymieniła też jego najważniejsze korzyści, do których należą:
  • identyfikacja najlepszych praktyk i narzędzi w zakresie pracy zespołowej, współdzielenia zasobów i budowania stabilnych systemów pomocy psychologiczno-pedagogicznej i poradnictwa do wykorzystania od zaraz w swoich szkołach, poradniach i samorządach lokalnych,
  • udział w sesji networkingu i konsultacji z ekspertami, dzięki czemu możliwe było dzielenie się sprawdzonymi rozwiązaniami i skutecznymi metodami  pracy, oraz prezentacja najnowszych wyników badań,
  • zapoznanie z modelowymi rozwiązaniami w zakresie wspierania uczniów szczególnie uzdolnionych oraz uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się,
  • ekspercka interpretacja nowych przepisów z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, poradnictwa psychologiczno-pedagogicznego oraz ochrony danych osobowych,
  • okazja do poznania interesujących osób i instytucji z branży edukacyjnej i nawiązania współpracy.
Słowo pożegnania stanowiła nadzieja, że II Kongres ERS przyniósł uczestnikom nowe refleksje, pokazał przykłady dobrych praktyk, wskazał kierunki dalszego rozwoju, ale też stworzył okazję do wymiany doświadczeń, opinii i stosowanych rozwiązań.


FOTORELACJA:

II Kongres ERS w obiektywie serwisu Reedukacja.pl:

Fot. Reedukacja.pl

Fotorelacja dostępna jest również pod linkiem: https://picasaweb.google.com/107178744299233562292/6295909643612141457