Zapraszamy do korzystania z przygotowanej specjalnie dla Państwa wyszukiwarki pojęć związanych z podejmowaną w serwisie problematyką. Mamy nadzieję, że zamieszczone definicje będą dla Państwa pomocne w poszerzaniu wiedzy w tym zakresie. Jednocześnie pragniemy poinformować, że niniejsza baza terminologiczna jest na bieżąco uaktualniana na podstawie dokonywanych okresowo analiz wpisów poszukiwanych przez Państwa definicji terminów.

Afazja [gr. aphasía ‘niemota’] Dodaj do ulubionych
upośledzenie lub niemożność wyrażenia myśli słowami (afazja ruchowa), mimo sprawności aparatu artykulacyjnego, lub niemożność zrozumienia mowy (afazja czuciowa); następstwo uszkodzenia mózgowych ośrodka mowy lub ich połączeń.

Klasyfikacja afazji (wg A. Łurii) - przyczyny i objawy:
  • afazja akustyczno-gnostyczna - spowodowana uszkodzeniem okolicy Wernickego. Przejawia się zaburzeniami rozumienia mowy (osoba słyszy dźwięk, ale nie potrafi go zidentyfikować);
  • afazja akustyczno-mnestyczna - jest wynikiem uszkodzenia tylnej części płata skroniowego leżącej poniżej okolicy Wernickego. Charakteryzuje się zaburzeniem pamięci słuchowej słów; także trudnościami w rozumieniu dłuższych lub podawanych w szybszym tempie wypowiedzi;
  • afazja kinestetyczna (dośrodkowo-ruchowa) - powstaje w wyniku uszkodzenia wieczka ciemieniowego. Objawia się trudnościami artykulacyjnymi wynikającymi z zaburzeń analizy i syntezy doznań czuciowych pochodzących z narządów artykulacyjnych (zaburzenia kinestezy);
  • afazja kinetyczna (odśrodkowo-ruchowa) - jest skutkiem uszkodzenia okolicy Brocka. Przejawia się zaburzeniami realizacji ciągu głosek (sekwencji głosek i płynności wymowy);
  • afazja semantyczna - występuje w uszkodzeniu okolicy TPO (pogranicze płatu ciemieniowego, potylicznego i skroniowego) Charakteryzuje się zaburzeniami syntezy równoczesnej koniecznej przy rozumieniu złożonych konstrukcji słownych;
  • afazja dynamiczna - przypisywana jest uszkodzeniom lewego płata czołowego położonego do przodu od okolicy Brocka. Objawia się trudnościami w budowaniu zdań rozwiniętych.
Encyklopedia PWN
 
Alalia Dodaj do ulubionych
Dysfunkcja spowodowana uszkodzeniem obszarów mowy, opóźnieniem rozwoju funkcji struktur mózgowych odpowiedzialnych za procesy mowy. Pojawia się w okresie prelingwalnym (przed językowym) przez co hamują proces rozwoju mowy.
  • alalia percepcyjna (recepcyjna) - powinna być różnicowana z głuchotą;
  • alalia ekspresywna - może mieć charakter tzw. prostego opóźnienia rozwoju mowy (alalia prolongata), który ustępuje samoistnie w wyniku dojrzewania układu ośrodkowego.
     
 
Artykulacja [łac. articulatio 'rozczłonkowanie'] Dodaj do ulubionych
wyraźnie wymawiać; ruchy i układ narządów mowy niezbędne do wymówienia danej głoski;
Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego
 
Dyzartria Dodaj do ulubionych
Spowodowana uszkodzeniem ośrodków i dróg unerwiających narządy mowne w wyniku czego powstają zaburzenia kontroli i koordynacji czynności mięśni biorących udział w artykulacji. Prowadzi to do trudności w artykułowaniu głosek i zaburzeń czynników prozodycznych wypowiedzi (zwolnione tempo mówienia, zmiany natężenia głosu, itp.). Dyzartria występuje najczęściej w przypadku tzw. mózgowego porażenia dziecięcego.

Według miejsca uszkodzenia wyróżnia się dyzartrię: korową, rzekomoopuszkową, opuszkową, móżdżkową, podkorową.

Według objawów można wyodrębnić postać:
  • spastyczną - wzmożone napięcie mięśniowe oraz wzmożenie odruchów - występuje przy uszkodzeniach układu piramidowego;
  • ateotyczną - nieregularne zmiany napięcia mięśni powodują spowolnienie ruchów, zaburzenia prozodii wypowiedzi - pojawia się przy uszkodzeniach ukadu pozapiramidowego;
  • ataktyczną - niemożność wykonania celowych ruchów na skutek uszkodzenia układu przedsionkowo-móżdżkowego.
 
EEG Biofeedback [EEG - elektroencefalograf, Biofeedback - biologiczne sprzężenie zwrotne] Dodaj do ulubionych
Specjalistyczna metoda umożliwiająca regulację częstotliwości bioelektrycznej czynności mózgu (fal mózgowych) za pomocą sprzężenia zwrotnego, które jest celowaną dokładą informacją o nastrojeniu mózgu. Metoda wykorzystywana do wzmocnienia pożądanej aktywacji systemu nerwowego, szczególnie przydatna w treningu koncentracji uwagi, samokontroli, niwelacji stanów impulsywności i nadpobudliwości psychoruchowej, polepszenia osiągnięć intelektualnych, lepszej prezentacji nauczonego materiału. Stosowana w zaburzeniach snu, w stanach lęków nocnych, moczenia nocnego, pomaga w naprawie zaburzeń rozwoju mowy oraz specyficznych zaburzeń procesu uczenia się (dysleksji, dyskalkulii itp.).
dr n. med. Michaela Pakszys (Instytut EEG Biofeedback)
 
Integracja sensoryczna Dodaj do ulubionych

Proces neurologiczny organizujący docierające do mózgu informacje płynące z ciała i środowiska. W procesie tym mózg rozpoznaje, segreguje, interpretuje i unifikuje te informacje tak by mogły być użyte w reakcji na wymagania płynące z otoczenia w celowym działaniu.

Zbigniew Przyrowski

|<< 1  2  3  4  >  >|